Instalacja Windows 7, Windows 8 lub Windows 8.1 w pliku wirtualnego dysku VHD

Czasami potrzeba nam tymczasowego środowiska pracy opartego o system Windows, które łatwo będzie usunąć, a jednocześnie nie chcemy zbyt głęboko ingerować w istniejące partycje. Do takich celów idealnie nadadzą się wirtualne dyski w formacie VHD. Począwszy od Windows 7 – system Windows można zainstalować w takim właśnie wirtualnym dysku. Nie są do tego potrzebne żadne dodatkowe narzędzia – wszystkie znajdują się na dysku DVD z systemem operacyjnym. Ponadto – nie trzeba ingerować w tablicę partycji, więc ryzyko utraty danych jest niewielkie. Niestety, uruchamianie z pliku wirtualnego dysku dysku możliwe jest tylko w edycjach Professional, Enterprise i Ultimate w przypadku Windows 7 oraz Pro w przypadku Windows 8 i nowszych.

Tworzenie pliku dysku wirtualnego

Po uruchomieniu instalatora z dysku instalacyjnego, kiedy zobaczysz ekran wyboru języka:

Ekran wyboru języka w instalatorze Windows 7

Naciśnij klawisze Shift + F10. Zostanie otwarte okno wiersza polecenia.

Okno wiersza polecenia w instalatorze Windows 7

Główne okno narzędzia diskpart nie jest imponujące i wygląda tak, jak poniżej. Jego obsługa wymaga znajomości składni poleceń, ale wszystkie wymagane czynności zostały opisane w dalszej części artykułu.

Narzędzie diskpart otwarte w instalatorze Windows 7

Dysk wirtualny stworzony poniższym poleceniem nie będzie od razu zajmował tyle miejsca ile zdefiniujemy w parametrze maximum – jego rozmiar będzie rosnąć w miarę zapisywania danych na wirtualnym dysku, do momentu aż osiągnie tę wartość. Ma to swoje wady i zalety. Główną wadą jest to, że w momencie, kiedy na partycji, na której umieszczony jest dysk pliku wirtualnego, zabraknie miejsca – nie będzie możliwe dalsze zapisywanie w pliku VHD i może to spowodować awarię systemu w nim umieszczonego. Takiej sytuacji można zapobiec poprzez zmianę wartości parametru type z expandable na fixed. Tworzenie dysku wirtualnego zajmie sporo czasu, ale będziemy mieć gwarancję, że sytuacja opisana wyżej nigdy nie wystąpi, bo zarezerwowaliśmy już całe niezbędne miejsce. Jeśli jednak na partycji, na której zapisujemy dysk wirtualny, jest sporo wolnego miejsca, a zależy nam aby plik dysku wirtualnego miał jak najmniejszy rozmiar – nie ma potrzeby zmiany tego parametru. Warto także zawczasu pomyśleć ile miejsca będziemy potrzebować, gdyż zmiana rozmiaru dysku wirtualnego nie jest ani prosta, ani szybka. Ja zazwyczaj przeznaczam na tego typu instalacje 40GB (40960MB).

create vdisk file=sciezka_do_pliku maximum=rozmiar type=expandable

Powyższe polecenie wymaga podania parametrów takich jak:

  • sciezka_do_pliku – to ścieżka, gdzie ma być położony plik z dyskiem wirtualnym
  • rozmiar – to rozmiar pliku w megabajtach

Tworzenie pliku dysku wirtualnego za pomocą narzędzia diskpart otwarte w instalatorze Windows 7

Teraz czas na „podłączenie” do systemu pliku dysku wirtualnego. Bez tego polecenia, system nie będzie mógł zostać zainstalowany na dysku VHD.

attach vdisk

Podłączanie pliku dysku wirtualnego za pomocą narzędzia diskpart otwarte w instalatorze Windows 7

Można już zamknąć okno wiersza polecenia. Procedura instalacji systemu Windows na dysku VHD jest taka sama jak podczas instalacji systemu na tradycyjnym dysku. Jak widać, na ekranie wyboru dysku, gdzie system ma zostać zainstalowany, utworzony dysk wirtualny widoczny jest na liście na samym końcu. Po jego wybraniu, w dolnej części okna, pojawia się ostrzeżenie „Nie można zainstalować systemu Windows na tym dysku”. Można je zignorować – system i tak zostanie zainstalowany.

Ekran wyboru dysku, na którym system ma zostać zainstalowany w instalatorze Windows 7

Dlaczego warto stosować pliki dysków wirtualnych w formacie VHD?

Oprócz tego, o czym napisałem we wstępie, mamy bezpośredni dostęp do sprzętu. Nie jest on w żaden sposób emulowany czy ograniczany, tak jak w przypadku tradycyjnych rozwiązań związanych z wirtualizacją. Dzięki temu uruchamianie aplikacji wymagających dużych ilości pamięci czy mocy obliczeniowej (takich jak np. gry) jest czystą przyjemnością. Innymi słowy: system zainstalowany na dysku VHD ma dostęp do takich samych zasobów sprzętowych jak system zainstalowany na dysku fizycznym. Technologia ta ma jeszcze bardzo ciekawą zaletę, związaną ze środowiskiem pracy – umożliwia tworzenie dysków podrzędnych, zależnych od dysku nadrzędnego. Dzięki temu możliwy jest scenariusz, w którym tworzymy dysk w formacie VHD, na którym instalujemy podstawowe środowisko pracy: system operacyjny, aktualizacje, sterowniki i podstawowe oprogramowanie. Tak stworzony obraz można wykorzystać jako podstawa do stworzenia dysków zależnych. Modyfikacja treści na dysku podrzędnym w żaden sposób nie wpływa na dysk nadrzędny, więc możliwe jest posiadanie nieskończonej liczby dysków podrzędnych. Jest to jednak temat na osobny artykuł.